Των ΒΑΣΙΛΗ Θ. ΚΑΝΑΚΗ* & ΓΙΑΝΝΗ Α. ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΥ
ΕΙΝΑΙ ΚΟΙΝΩΣ αποδεκτό πως ένα από τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της πόλης της Καλαμάτας αποτελεί η μεγάλη έκταση που καταλαμβάνει ο πολεοδομικός της ιστός. Η επέκταση της πόλης τα τελευταία χρόνια γίνεται με τέτοιο τρόπο ώστε να εξασφαλίζονται μεγάλοι δρόμοι, χώροι πράσινου στους κοινόχρηστους χώρους των πολυκατοικιών και ικανές αποστάσεις μεταξύ των κτισμάτων που εξασφαλίζουν την ποιότητα του αστικού τοπίου. Τα παραπάνω έχουν σαν αποτέλεσμα η Καλαμάτα να θεωρείται ανθρώπινη και όμορφη πόλη.
Ωστόσο, δυστυχώς δεν έχουν αναπτυχθεί οι τρόποι ώστε η Καλαμάτα να μπορέσει να ανταποκριθεί στην αυξανόμενη ζήτηση μόνιμης και παραθεριστικής κατοικίας που έχει ανακύψει τα τελευταία χρόνια. Η ανορθογραφία αυτή προκύπτει από την έλλειψη πρωτοβουλιών της απερχόμενης δημοτικής αρχής στην ολοκλήρωση των πράξεων εφαρμογής έτσι ώστε να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις οικοδομησιμότητας.
Ακολουθούν ορισμένες σκέψεις μας -προτάσεις για την προοπτική πολεοδομικής ανάπτυξης της πόλης.
ΔΙΑΝΟΙΞΕΙΣ ΟΔΩΝ
Καθοριστικό ρόλο στην κυκλοφοριακή λειτουργία και ανάπτυξη της πόλης είναι η σύνταξη νέας κυκλοφοριακής μελέτης που θα λαμβάνει υπόψη και τη διάνοιξη δρόμων όπως επί παραδείγματι: Ιωάννου Ψαρέα, περιφερειακή οδός που ενώνει την Αθηνών με τις γραμμές του τραίνου (Εκκλησάκι Αγ. Σωτήρα), έχει διανοιχτεί πριν 15 περίπου χρόνια και παραμένει ημιτελής και επικίνδυνη.
Προέκταση της οδού Ρόδων (κοντά στο Lidl) και διάνοιξη οδών στις Εργατικές κατοικίες, εσωτερικά της οδού Ανθέων, περιοχή που τα τελευταία χρόνια γνωρίζει οικιστική ανάπτυξη.
Βουλγαροκτόνου, άμεση ολοκλήρωση της οδού Κρήτης.
Θεμιστοκλέους (δυτικά).
Μαιζώνος και Βύρωνος ( παράλληλες της Φαρών).
Μ. Αλεξάνδρου (δίπλα στο 10ο Δημοτικό Σχολείο) και όπως και των άλλων οδών οι που οδηγούν στη Ναυαρίνου. Θα μπορούσαμε να αναφερθούμε και σε μια σειρά άλλων διανοίξεων που θα έδιναν ανάσα στην πόλη, καλύτερη ποιότητα ζωής και κυκλοφοριακή αποσυμφόρηση
ΠΡΑΞΕΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Θεμελιώδες ζήτημα αποτελεί η επίσπευση πράξεων εφαρμογής. Η έλλειψη τους ευθύνεται για περίπου 1200 στρέμματα εντός ΓΠΣ (Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο)τα οποία παραμένουν μη οικοδομήσιμα. Η επόμενη δημοτική αρχή οφείλει να μεριμνήσει προς αυτή την κατεύθυνση.
Επιπροσθέτως, η έλλειψη πολιτικών πρωτοβουλιών και τόλμης έχει οδηγήσει περιοχές που βρίσκονται στη διαδικασία ένταξης στο σχέδιο πόλης, με πρώτες τη Βέργα και το Ασπρόχωμα σε τέλμα. Η ατυχής προσφυγή του Δήμου στο Σ.τ.Ε. προκειμένου να ακυρωθεί το ΓΠΣ, μετά από αντιδράσεις των κατοίκων, δημιούργησε μια εφιαλτική συνθήκη καθώς το Σ.τ.Ε. τεκμηριωμένα απάντησε στο αίτημα του Δήμου απορρίπτοντας όλα τα επιχειρήματα που ο Δήμος χρησιμοποίησε για την ακύρωση του. Υπήρχε η δυνατότητα μετά το πέρας πενταετίας να αναθεωρηθεί το ΓΠΣ και να διορθωθούν οι πιθανές ανορθογραφίες του, μπροστά όμως στο πολιτικό κόστος πάρθηκε μια βεβιασμένη απόφαση. Πλέον κάθε πιθανή προσπάθεια αναθεώρησης, δυστυχώς, θα σκοντάφτει στην απόφαση του ΣΤΕ . Χειρότερα είναι τα πράγματα για τη Μικρή Μαντινεία που το ΓΠΣ ακυρώθηκε και μάλλον θα ξεκινήσει από την αρχή.
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΚΥΡΩΣΕΙΣ ΟΔΙΚΩΝ ΔΙΚΤΥΩΝ
Η αδυναμία κύρωσης του οδικού δικτύου των Λαιίκων, πέρα από την κυκλοφοριακή συμφόρηση δημιουργεί και στασιμότητα στην οικιστική ανάπτυξη της περιοχής. Παρά τις δεσμεύσεις της, η απερχόμενη δημοτική αρχή στην εξέλιξη της κύρωσης του οδικού δικτύου, παρέμεινε παθητικός θεατής.
Η καθυστέρηση της ένταξη της δυτικής παραλιακής οδού από Κορδία και πέρα στο επίσημο αναγνωρισμένο δημοτικό δίκτυο οδηγεί σε στασιμότητα την περιοχή και ενώ από όλους διαπιστώνεται πως η υπέρ δραστηριοποίηση και πολλές φορές άναρχη ανάπτυξη της ανατολικής παραλίας έχει αρχίσει να δείχνει σημάδια κορεσμού, η πόλη πρέπει να στραφεί δυτικά με σχέδιο αξιοποίησης του συνόλου της παραλιακής ζώνης. Η οδός αυτή, εμφανίζεται στη μελέτη του ΓΠΣ Καλαμάτας οδός τουριστικής ζώνης, δεν θεωρείταιόμως νόμιμη κοινόχρηστη οδός!.
ΕΝΤΑΞΗ ΝΕΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΣΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΠΟΛΗΣ
Το σχέδιο πόλης συνεχώς επεκτείνεται ακολουθώντας τις ανάγκες της οικιστικής ανάπτυξης. Η Καλαμάτα διαρκώς δέχεται νέους κατοίκους και η επέκταση της αποτελεί μονόδρομο. Οι δυνατότητες επέκτασης παρουσιάζονται κυρίως στο δυτικό τμήμα καθώς ο Ταύγετος αποτελεί φυσικό όριο της πόλης μας.
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΥΠΟΔΟΜΩΝ – ΚΑΙ ΝΕΩΝ ΕΡΓΩΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΖΩΗΣ
Η ολοκλήρωση πράξεων εφαρμογής έχει ως συνέπεια την υποχρεωτική δημιουργία υποδομών αντιπλημμυρικών, επέκταση δικτύου όμβριων, δικτύουαποχέτευσης κλπ.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα λανθασμένου σχεδιασμού είναι η κατάσταση που επικρατεί στις περιοχές πλησίον του ρέματος “Καλαμίτσι” κοντά στην οδό Καλλιπατείρας όπου τα υδραυλικά έργα της τεχνικής υπηρεσίας του Δήμου είναι ελλιπή (αγωγός μικρής διαμέτρου, ανορθόδοξη διάταξη αγωγών όμβριων υδάτων) με συνέπεια η περιοχή να πλημμυρίζει σε κάθε έντονη βροχόπτωση.
Τέλος στο σχέδιο πόλης Καλαμάτας, στις περιοχές επέκτασης, προβλέπονται πλατείες, παιδικές χαρές και άλλοι κοινόχρηστοι χώροι. Άμεσα θα πρέπει να διαμορφωθούν αυτοί οι χώροι ώστε να προστατευτεί η δημόσια περιουσία από καταπατήσεις και η καθημερινότητα των κατοίκων να γίνει καλύτερη και πιο ποιοτική.
*Ο Βασίλης Θ. Κανάκης είναι Πολιτικός Μηχανικός Πανεπιστημίου Πατρών
**Ο Γιάννης Α. Χριστόπουλος είναι εκπαιδευτικός και δημοτικός σύμβουλος.
Και οι δύο είναι υποψήφιοι δημοτικοί σύμβουλοι με το συνδυασμό «Καλαμάτα μπροστά» και με υποψήφιο δήμαρχο τον Βασίλη Κοσμόπουλο