Πολλές και ενδιαφέρουσες, οι περισσότερες, προτάσεις των υποψηφίων δημάρχων της Καλαμάτας περιλαμβάνονται στις απαντήσεις που δόθηκαν στο ερώτημα για την αξιοποίηση του Νέδοντα και του γενικότερου οικοσυστήματός του.
Ολοι συμφωνούν ότι οι παρεμβάσεις είναι θέμα πρώτης προτεραιότητας τόσο για την ανάπτυξη όσο και για την αντιπλημμυρική προστασία της πόλης. Αισιοδοξούμε λοιπόν ότι όποιος και αν εκλεγεί θα έχει την συμπαράσταση των άλλων για να αποκτήσει πάλι η πόλη ποτάμι με νερό αλλά και πάρκο αναψυχής.
Ελένη Αλειφέρη
“Ο Νέδοντας σήμερα δεν είναι παρά ένα τσιμεντένιο ξεροπόταμο, που σε πολλά σημεία του έχει την εικόνα του υπονόμου, εμποδίζοντας την λειτουργία του και ως αεραγωγού, ιδιαίτερα κατά τους θερινούς μήνες. Παράλληλα, μετατρέπεται σε θερμοπομπό, επηρεάζοντας αρκετά το μικροκλίμα της πόλης. Αλλά και η αισθητική του Νέδοντα δεν είναι η καλύτερη και γι’ αυτό πρέπει ν’ αλλάξει.
Προτείνουμε άμεσα την ένταξη της Καλαμάτας στο «Δίκτυο Πόλεων με Ποτάμια». Επίσης, άμεσα θα πρέπει να γίνουν παρεμβάσεις εξωραϊσμού στο τμήμα που βρίσκεται εντός του πολεοδομικού ιστού.
Παράλληλα, θα πρέπει να συνταχθεί μελέτη για την ολιστική ανάπλασή του από την παραλία μέχρι και πάνω από το Σκοπευτήριο που θα προβλέπει δημιουργία Πάρκου Αναψυχής, Αθλητικών δραστηριοτήτων, την αξιοποίησή του για εναλλακτικό τουρισμό (περιπατητικό - περιηγητικό μονοπάτι, αναρριχητικό πάρκο, δημιουργία ποδηλατοδρόμου και θεματολογική διασύνδεσή του με τις υπόλοιπες περιοχές Natura, κλπ.), τη δημιουργία λιμνοδεξαμενής που θα αποτελέσει ανάχωμα πλημμύρας. Ολα αυτά, μαζί με τα λοιπά συμπληρωματικά έργα που πρέπει να προβλεφθούν, θ’ αλλάξουν εντελώς τη σημερινή εικόνα και θα μετατρέψουν τον Νέδοντα σε αναπτυξιακό, περιβαλλοντικό πόρο της Καλαμάτας”.
Νίκος Αλεξανδρόπουλος
“Εχουν γίνει μελέτες για τον ποταμό Νέδοντα και έχουν δείξει ότι είναι μέσης επικινδυνότητας για πλημμύρα (Μ.Ο. 100 χρόνια). Αυτό ερμηνεύεται ότι μπορεί να υπάρξουν καταστροφικές συνέπειες, το οποίο μας οδηγεί στη λογική της αφαιρετικότητας του ποταμού με ενίσχυσή του, όπως ανύψωση προφυλακτήρων παρόχθιων τοίχων κλπ. Το αναψυκτήριο έπρεπε ήδη να έχει αποσυρθεί.Τα πάρκινγκ επάνω στο ποτάμι που εξυπηρετούν, είναι παράνομα και πρέπει να γίνει αποκλιμάκωση με εναλλακτικές λύσεις, όπως υπόγεια πάρκινγκ και άλλες που θα βοηθήσουν με την πάροδο του χρόνου να ξεσκεπασθεί. Η κατασκευή του Ανοιχτού Θεάτρου παραπλησίως του ποταμού με βρίσκει αντίθετο (επιλογή άλλης τοποθεσίας με πανοραμική θέα). Θα πρέπει να σχεδιασθεί η κατασκευή μικρών φραγμάτων τουλάχιστον δύο, ώστε το νερό να είναι διαχειρίσιμο και σε άλλα σημεία της πόλης με στόχο την ελκυστικότητα των επισκεπτών.
Τα μικρά φράγματα προκαλούν μικρότερη καταστροφή του οικοσυστήματος. Επίσης,θα πρέπει να σχεδιασθούν, έτσι ώστε να δέχονται μικρά υδρο-ηλεκτρικά έργα με σύστημα αντλιοταμίευσης με προσθήκη αναστρέψιμων μονάδων μικρής ισχύος, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η κινητικότητα του νερού στην πόλη κατά τους θερινούς μήνες”.
Θανάσης Βασιλόπουλος
“Ο ποταμός Νέδοντας, χώρος συνδεδεμένος για χρόνια με την τοπική ιστορία, αποτελεί βασικό παράγοντα που θα συνδιαμορφώσει την νέα φυσιογνωμία της πόλης, ως πρώτης εικόνας του επισκέπτη.
Στην παρόχθια ζώνη του Νέδοντα, αφού πρώτα οριοθετηθεί, θα γίνουν: 1) Ομοιόμορφες παρεμβάσεις στις γέφυρες και σε όλα τα κιγκλιδώματα. 2) Διαμόρφωση και φωτισμός των χώρων πρασίνου, οριοθετώντας και χώρους αναψυχής. 3) Κατασκευή διαδρομών πεζοπορίας και ποδηλάτου. 4) Ανάδειξη της γέφυρας διασύνδεσης της οδού Αρτέμιδος με την πλατεία Οθωνος, ως ένα από τα βασικά σημεία εισόδου των επισκεπτών στην πόλη. 5) Διασύνδεση και προβολή κάθε σημείου του ποταμού με την τοπική ιστορία.
Για την ενίσχυση της αντιπλημμυρικής ικανότητας θα ενισχυθούν τα στηρίγματα των υπαίθριων χώρων στάθμευσης, θα αποκατασταθούν οι ζημιές της κοίτης, θα κατασκευαστούν ανασχετικά φράγματα και θα τοποθετηθούν αισθητήρες νέας γενιάς, για την παρακολούθηση της στάθμης του νερού. Στο χώρο βόρεια, μετά και την κατασκευή του Ανοικτού Θεάτρου, θα δημιουργηθεί ένα μεγάλο περιβαλλοντικό πάρκο, που θα ενοποιεί πολιτιστικούς και αθλητικούς χώρους και θα περιλαμβάνει διαδρομές περιπάτου, ποδηλάτου, skatepark, καθώς και χώρους αναψυχής και άλλων δράσεων.
Τέλος, στην κοίτη του ποταμού μέσα στα βουνά, θα χαραχθούν πεζοπορικές διαδρομές όλων των επιπέδων δυσκολίας”.
Βασίλης Κοσμόπουλος
“Από το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο η περιοχή εξόδου της χαράδρας του Νέδοντα και της εισόδου του ποταμού στο χώρο του αστικού συγκροτήματος χαρακτηρίζεται ως Περιβαλλοντικό Πάρκο Νέδοντα και ήδη κατά την παρουσίαση της υποψηφιότητάς μου αναφερθήκαμε στην ανάγκη για την υλοποίησή του. Για το λόγο αυτό απαιτείται αφ’ ενός η μεταφορά των συνεργείων του δήμου στον προβλεπόμενο από το Γ.Π.Σ. χώρο και αφ’ ετέρου μελέτη η οποία θα περιλαμβάνει μικρό φράγμα για τη συγκράτηση των φερτών από το βουνό υλικών, μικρούς καταρράκτες, δίκτυο μονοπατιών, δίκτυο ποδηλατοδρόμων και λοιπές παρεμβάσεις για δραστηριότητες ήπιας αναψυχής. Τμήμα του πάρκου μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την εκπαίδευση των μαθητών στην ανταποδοτική ανακύκλωση και είναι αναγκαία η σύσταση Οργανισμού Διαχείρισης και λειτουργίας αυτού.
Παράλληλα πρέπει άμεσα να ληφθούν μέτρα για τη διευκόλυνση της ροής των υδάτων κάτω από τα στεγασμένα τμήματα του ποταμού (ένωση των υποστυλωμάτων μεταξύ τους, ώστε να αποφεύγονται οι στροβιλισμοί, διαμόρφωση κατά το δυνατόν λείας επιφάνειας στον πυθμένα και τα τοιχώματα για την αύξηση της ταχύτητας των υδάτων), να αναβαθμιστεί ο περιβάλλων χώρος και να διατηρείται ο ποταμός καθαρός, καθώς ιδιαίτερα τους μήνες που δεν έχει νερό η εικόνα που παρουσιάζει πολλές φορές μας προσβάλει και εκθέτει την πόλη”.
Τόνια Κουζή
“Ο Νέδοντας είναι για τον τόπο μας ένα φυσικό τοπόσημο, ένα κανάλι φυσικού ανεμπόδιστου αερισμού και δροσισμού. Αντί για αυτό, στη συνείδηση των κατοίκων της πόλης μετατράπηκε σε χώρο αποθήκευσης και χώρο στάθμευσης. Στη συζήτηση οφείλει να μπει με απόλυτη συναίσθηση του υπαρκτού κίνδυνου το ενδεχόμενο πλημμυρικού φαινομένου και αυτό να μελετηθεί από ειδική επιστημονική ομάδα.
Στο άνοιγμα του φακέλου του Νέδοντα και της κριτικής των όσων έγιναν τις προηγούμενες δεκαετίες στην κοίτη του, δεν μπορεί να μην μιλήσουμε για τα υποστυλώματα που, σε μεγάλο του τμήμα, του προκαλούν επικινδύνους στροβιλισμούς για το νερό ή για το μεγάλο υποστύλωμα της γέφυρας της Ιατροπούλου που ανακόπτει την πορεία του νερού και προβληματίζει.
Επιβάλλεται να επαναδιαπραγματευτούμε τη σχέση αυτού του υδάτινου δρόμου («blueway») με την πόλη, επιβάλλεται να μελετήσουμε τους τρόπους που πανευρωπαϊκά δρομολογούν την αποκάλυψη των τσιμεντοποιημένων ποταμών.
Αν η Αθήνα αποκαλύπτει τον Ιλισό, αν η Σεούλ αποκάλυψε το δικό της ποτάμι, αν η Ζυρίχη επαναπροσδιόρισε τη σχέση με το υγρό της στοιχείο, τότε περίτρανα αποδεικνύεται πως η διεθνής τάση είναι το daylighting, είναι η αποκάλυψη αυτών των μοναδικών στοιχείων, των υδάτινων διαδρομών. Αν τελικά τόσο περίπλοκα αστικά συγκροτήματα τα καταφέρνουν, η Καλαμάτα μπορεί, αρκεί να το θελήσει”.
Μανώλης Μάκαρης
“Ο ποταμός και το φαράγγι του Νέδοντα αποτελούν μια περιοχή ιδιαίτερου φυσικού κάλλους που θα πρέπει να προστατευθεί και να αναδειχθεί. Η συγκεκριμένη περιοχή μπορεί να εξελιχθεί σε ένα υπερτοπικό πάρκο αναψυχής, το οποίο μπορεί να αναβαθμίσει την ποιότητα ζωής των κατοίκων, αλλά και να αποτελέσει σημαντικό τουριστικό προορισμό και μάλιστα σε off-season περίοδο.
Εχουμε προτείνει συγκεκριμένα μέτρα προς αυτήν την κατεύθυνση τα οποία δυστυχώς δεν έχουν υλοποιηθεί από την απερχόμενη δημοτική αρχή:
1) Ουσιαστική και πλήρης απορρύπανση της Μαραθόλακκας με απομάκρυνση και όλων των χύδην επί του εδάφους αφημένων απορριμμάτων, τα οποία ρυπαίνουν τον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα και δημιουργούν τα τοξικά στραγγίδια που ρυπαίνουν τον Νέδοντα. 2) Απομάκρυνση οχλουσών δραστηριοτήτων (συνεργεία δήμου, σταθμός μεταφόρτωσης απορριμμάτων) με διατήρηση μόνο αθλητικών, πολιτιστικών και φυσιολατρικών δραστηριοτήτων. 3) Δημιουργία αναβαθμών έτσι ώστε να συγκρατούνται τα ύδατα για να μειωθεί η ταχύτητα του νερού και να δημιουργηθούν μικρές λίμνες και λεκάνες απορροής. Συντήρηση και ανάδειξη των πέτρινων φραγμάτων που αποτελούν μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς. 4) Δημιουργία πεζοπορικών διαδρομών και ποδηλατοδρόμων με σεβασμό στην φύση έως την περιοχή των καταρρακτών. Δημιουργία υποδομών για την εξυπηρέτηση των περιπατητών συμβατών με τον χώρο. 5) Στο νότιο ανοιχτό τμήμα έως τις εκβολές του Νέδοντα δημιουργία πράσινης ζώνης αναψυχής κατά μήκος του ποταμού με την αποκατάσταση τμήματος της κοίτης και την αντίστοιχη αφαίρεση της τσιμεντόστρωσης”.
Δημήτρης Οικονομάκος
“Το πρώτο που χρειάζεται και έπρεπε να έχει γίνει εδώ και χρόνια είναι η οριοθέτηση του Νέδοντα παράλληλα βέβαια με τα αντιπλημμυρικά έργα. Ολα αυτά τα χρόνια δεν έχει γίνει οριοθέτηση ρεμάτων (Καραμπογιάς). Επιβάλλεται να γνωρίζουμε ότι η πόλη δεν κινδυνεύει από πλημμυρικά φαινόμενα.
Να ξεκαθαρίσει η κατάσταση με το Ανοιχτό Θέατρο που φτιάχνεται πάνω στον Νέδοντα, αν πληρεί όλες τις προϋποθέσεις και δεν θα δημιουργήσει προβλήματα στη πόλη.
Ο ελεύθερος χώρος να αξιοποιηθεί με μελέτες από το δήμο για παιδικές χαρές, πάρκα, ποδηλατοδρόμους κ.α. Καμία συμμετοχή ιδιωτών που ήδη ορέγονται την περιοχή. Οι ελεύθεροι χώροι μπορούν και πρέπει να αξιοποιούνται από το δήμο και να γίνονται κυψέλες δράσεων και ζωντάνιας. Στις διπλανές γειτονιές λείπουν οι ελεύθεροι χώροι. Απομάκρυνση του σταθμού μεταφόρτωσης από την περιοχή. Αναβάθμιση του γηπέδου “Λουκαρέας” και δημιουργία νέων γηπέδων μπάσκετ Αισθητική αναβάθμιση του χώρου γύρω από το μνημείο των εκτελεσμένων της πρωτομαγιάς του ‘44”.
Μαρία Οικονομάκου
“Ο Νέδοντας είναι διαχρονικά ταυτισμένος με την πόλη και την εξέλιξή της. Ολες οι σύγχρονες ευρωπαϊκές πόλεις που διαρρέονται από ποτάμια, αναδεικνύουν ποικιλοτρόπως την περιοχή γύρω από αυτά, με γνώμονα πάντα τον πολίτη και αυτός είναι και ο σχεδιασμός μας για την επόμενη μέρα. Πρέπει όλοι μαζί να στείλουμε προς πάσα κατεύθυνση το μήνυμα ότι είμαστε αποφασισμένοι να προστατεύσουμε με κάθε τρόπο, να θωρακίσουμε και να βελτιώσουμε όσο περισσότερο μπορούμε το φυσικό περιβάλλον της περιοχής. Περαιτέρω, επιβάλλεται να γίνουν οι απαραίτητες μελέτες, έτσι ώστε σε περίπτωση πλημμυρικού φαινομένου, να διασφαλιστουν οι πολίτες και να αποφευχθεί ένα καταστροφικό γεγονός, τόσο για την κοινωνία όσο και για την οικονομία της.
Εδώ και καιρό έχουμε αναδείξει άλλωστε την αναπτυξιακή μας πρόταση σχετικά με την κήρυξη του μεγαλύτερου μέρους του ορεινού όγκου του Ταϋγέτου σε εθνικό δρυμό, μια πολιτική που θα αναδείξει το Νέδοντα, θα προστατέψει το περιβάλλον και θα δημιουργήσει συνθήκες βιώσιμης ανάπτυξης για τους κατοίκους της περιοχής, όπως για παράδειγμα μορφές εναλλακτικού τουρισμού”.
Βασίλης Τζαμουράνης
“Η περιοχή του Νέδοντα βόρεια της γέφυρας της οδού Σπάρτης, γνωστή ως περιβαλλοντικό πάρκο Νέδοντα, αποτελεί την έξοδο της χαράδρας του ποταμού στον αστικό χώρο της Καλαμάτας.
Σήμερα φιλοξενεί ορισμένες αναγκαίες μεν, αλλά μη ενδεικνυόμενες για τον χαρακτήρα της χρήσεις, όπως το πεδίο βολής, τα συνεργεία του δήμου, τον προσωρινό σταθμό μεταφόρτωσης απορριμμάτων κ.α.
Η πρότασή μας είναι η ζώνη αυτή να μετατραπεί σε χώρο εκτόνωσης της πόλης μέσα από ήπιες και οικονομικές παρεμβάσεις, όπως διαμορφώσεις, φυτεύσεις, χάραξη διαδρομών περιπάτου, φωτισμό, άρδευση, καθιστικά, μικρές ανοιχτές αθλητικές εγκαταστάσεις κ.α. στοιχεία κοινωνικού εξοπλισμού.
Για να επιτευχθεί η πραγμάτωση του ρόλου της ως πάρκου, με δραστηριότητες ήπιας αναψυχής, διημέρευσης και αθλητισμού, απαιτούνται, α) σταδιακή απομάκρυνση των μη επιθυμητών χρήσεων, β) εξυγίανση της κοίτης και διευθέτηση του ποταμού με χρήση ήπιων κατασκευών, όπως συρματοκιβώτια στις όχθες -παρέμβαση που θα αποφέρει σημαντικές εκτάσεις στις παρόχθιες ζώνες.
Προτείνουμε, επίσης, κατασκευή μικρού φράγματος στην αρχή της βραχώδους κοίτης του χειμάρρου προκειμένου να δημιουργηθεί ταμιευτήρας νερού, ο οποίος, α) με φυσική ροή θα αρδεύει τη ζώνη του Νέδοντα, β) θα χρησιμεύει για πυρόσβεση στον Ταΰγετο και στην γύρω περιοχή, γ) θα εμπλουτίζει τον υπόγειο υδροφόρο και δ) θα συντελέσει στην ανάπτυξη χλωρίδας και πανίδας στην περιοχή.
Τέλος, στην περιοχή αυτή διέρχεται ο περιμετρικός αυτοκινητόδρομος της Καλαμάτας, η μεγάλη γέφυρα του οποίου εκτιμούμε ότι χρήζει εικαστικής και αρχιτεκτονικής ανάδειξης, ώστε να μετατραπεί σε τοπόσημο της πόλης”.
